ΧΩΡΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ - 3D ΑΝΑΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΜΟΝΗΣ ΑΓ. ΜΟΔΕΣΤΟΥ
Σύστημα Πολυεπίπεδης Τεκμηρίωσης Θρησκευτικών Τόπων & Ιστορικών Συμπλεγμάτων, Ακρωνύμιο: Μετέωρα
Μεθοδολογία τρισδιάστατης ανακατασκευής των κτισμάτων της Μονής:
Στα πλαίσια του έργου, θα γίνει τρισδιάστατη ανακατασκευή των κτισμάτων της Μονής Αγίου Μοδέστου που δε διασώζονται έως σήμερα, στη βάση συστηματικής αρχαιολογικής, ιστορικής και αρχιτεκτονικής μελέτης. Το 3D μοντέλο θα διατίθεται τόσο στην πλατφόρμα όσο και ως αντικείμενο επαύξησης του πραγματικού περιβάλλοντος μέσω της εφαρμογής AR για κινητές συσκευές. Η αρχιτεκτονική αναπαράσταση ιστορικών – αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, είναι μια διαδικασία η οποία αποτελείται από τρία στάδια: το στάδιο της τεκμηρίωσης, το στάδιο της ανάλυσης και το συνθετικό στάδιο (Εικόνα 1).
Για να πραγματοποιηθεί μια αρχιτεκτονική αναπαράσταση είναι απαραίτητη η ύπαρξη τουλάχιστον ενός ή συνδυασμός περισσοτέρων ειδών στοιχείων. Όλα τα παραπάνω δίνουν πληροφορίες τόσο για την ύπαρξη του υπό μελέτη αντικειμένου, όσο και για τη μορφολογία του, ώστε να είναι πιστότερο στην πραγματικότητα το μοντέλο αναπαράστασης. Η ανακατασκευή του μοντέλου στηρίζεται στα ακόλουθα δεδομένα:
- Βιβλιογραφικά και ιστορικά στοιχεία που τεκμηριώνουν την ύπαρξη σημαντικού κτηριακού συγκροτήματος στο συγκεκριμένο βράχο: Χαλκογραφίες και αναφορές σε κείμενα περασμένων αιώνων δεν αφήνουν αμφιβολία για την ύπαρξή του. Ακόμα και αν το αρχειακό υλικό δεν θεωρείται επαρκές ή ακριβές σε καθοριστικό βαθμό ως προς την παροχή μορφολογικών και αρχιτεκτονικών πληροφοριών των κτισμάτων, αποτελεί πρωταρχικό βήμα για την υποθετική γραφική αναπαράσταση.
- Υψομετρική πληροφορία για τον βράχο Μόδι: Συγκεκριμένα, από το πυκνό νέφος σημείων παρήχθησαν υψομετρικές καμπύλες, με ισοδιάσταση 1 m για όλο τον βράχο Μόδι και 0.1 m για τις περιοχές όπου εντοπίσθηκαν ερείπια παλαιών κατασκευών.
- Απόδοση χαρακτηριστικών κατασκευαστικών στοιχείων και ερειπίων στο βράχο Μόδι: Ειδικότερα, έγινε στερεοσκοπική απόδοση, σε Ψηφιακό Φωτογραμμετρικό Σταθμό, όλων των ευρημάτων, όπως απομεινάρια της κατεστραμμένης Μονής, λίθοι, και άλλα χαρακτηριστικά στοιχεία – υπολείμματα κατασκευών. Στην Εικόνα 2 σημειώνονται (με γραμμή μωβ χρώματος) οι αποδόσεις, με υπόβαθρο την ορθοφωτογραφία-κάτοψη του βράχου Μόδι. Τα παραπάνω καθιστούν σαφές ότι υπήρξε κτιριακό συγκρότημα, όχι αμελητέων διαστάσεων (Εικόνα 2α και 2β).
- Ορθοφωτογραφία – κάτοψη (προβολή στο οριζόντιο επίπεδο) του βράχου Μόδι καθώς και ορθοφωτογραφίες της δυτικής όψης του βράχου και των όψεων του Πύργου και των λαξευμένων σκαλιών, ως προβολές σε κατακόρυφα επίπεδα διαφόρων διευθύνσεων.
Έχοντας τα παραπάνω στοιχεία έγινε ερμηνεία υπό το πρίσμα της αρχιτεκτονικής 'συγγενικών' κτιρίων της ευρύτερης περιοχής, καθώς το Μόδι αποτελεί τμήμα του μοναστικού συγκροτήματος των Μετεώρων. Η έντονη αρχιτεκτονική δραστηριότητα διέπεται από συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, καθορισμένα από τη γεωμορφολογία, τη χρονική στιγμή, τα γεωπολιτικά δρώμενα, τα υλικά και της ανάγκες του χρηστή, δηλαδή του μοναστικού βίου τη δεδομένη περίοδο. Ειδικότερα, η φωτοερμηνεία και η συγκριτική μελέτη με κτίσματα της ίδιας περιόδου, υλικά και κατασκευαστικές μέθοδοι οδηγούν (i) στην αναγνώριση ενός πύργου με έδραση χαμηλότερα στο βράχο, κατά τη μορφολογία πύργων που υπάρχουν στην Ι.Μ. Αγίας Τριάδας, Ι.Μ. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Μ. Μετέωρο) (Εικόνα 3), (ii) στην ύπαρξη χαμηλότερης λιθόκτιστης εξέδρας με οικίσκο και βαθμίδες λαξευμένες στο βράχο (Εικόνα 4) καθώς και (iii) στην ύπαρξη κελιών μοναχών που υποδηλώνεται τόσο από τα υπολείμματα λιθοδομής αριστερά του πύργου όσο και από την υπάρχουσα δεξαμενή που ικανοποιούσε τις ανάγκες της μοναστικής κοινότητας.
Λογισμικό ανάπτυξης τρισδιάστατης ανακατασκευής:
Το λογισμικό που χρησιμοποιείται για την πραγματοποίηση της αναπαράστασης των κτισμάτων στο Μόδι, είναι το Archicad έκδοση 23. Αρχικά, καταχωρούνται τα δεδομένα τα οποία διαμορφώνουν το ανάγλυφο του εδάφους, ώστε να δημιουργηθεί ένα πιστό ως προς την πραγματικότητα γεωμορφολογικό μοντέλο έδρασης των κτισμάτων. Στη συνέχεια, αποδίδονται σχεδιαστικά τα συμπεράσματα, τα οποία περιγράφηκαν παραπάνω, δημιουργώντας ένα 3D μοντέλο των κτισμάτων, των κλιμάκων αναβάσεων κλπ. Επόμενο στάδιο αποτελεί η δημιουργία raster υλικών από πραγματικές φωτογραφίες, οι οποίες θα δώσουν ρεαλιστική υφή στο μοντέλο. Το τελικό μοντέλο θα εξαχθεί σε μορφότυπο συμβατό με τα συστήματα προβολής της πλατφόρμας και της AR εφαρμογής για κινητές συσκευές.